Nowy Rok to moment, gdy wiele z nas postanawia zmienić coś w swoim życiu. Pełne zapału zabieramy się do planowania, by w połowie roku obudzić się, że znowu coś nie wyszło. Szukamy winnych, próbujemy zmodyfikować nasze plany, a zapominamy o jednej bardzo ważnej rzeczy: o naszym mindsecie. To on w dużej mierze odpowiada za to, czy nasz plan się powiedzie.
Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że chciałaś spróbować czegoś nowego, ale powstrzymała Cię myśl, że nie dasz rady, że nie jesteś do tego stworzona, nie masz talentu albo że inni będą Cię oceniać? Jeśli tak, to znaczy, że padłaś ofiarą ograniczających myśli i nastawienia, które Cię blokuje i uniemożliwia rozwój. W tym artykule opowiem Ci o tym, skąd biorą się ograniczające myśli, jak je rozpoznać, jak wpływają na nasze codzienne życie. Dostaniesz również wskazówki, jak zmienić te myśli, by nas bardziej wspierały i by nasze plany w końcu zaczęły się realizować.
Spis treści
Co wpływa na nasze przekonania?
Ograniczające myśli lub mindset (jak ja często lubię to nazywać) są wynikiem całego naszego życia. Kształtują się na podstawie naszych doświadczeń, naszych przeżyć, sposobu wychowania, otoczenia, kultury, wykształcenia. Nawet to, gdzie mieszkaliśmy lub mieszkamy, ma wpływ na nasze przekonania.
Jeśli od dziecka słyszałaś, że nie nadajesz się do matematyki, to prawdopodobnie wyrobiłaś sobie przekonanie, że jesteś słaba w liczeniu, matematyce i nie masz szans na karierę związaną z przedmiotami ścisłymi. To przekonanie wpływa na Twoje myśli i nastawienie, gdy stajesz przed wyzwaniem związanym z matematyką. Możesz się wtedy czuć niepewnie, lękliwie, zniechęcona, albo nawet zrezygnować z próby. Być może świetnie odnalazłabyś się w zawodach informatycznych, ale ta nieszczęsna matematyka (a raczej to, co o sobie myślisz!) sprawia, że nawet nie aplikujesz na takie stanowiska.
Podobnie miała moja klientka, która miała wrażenie, że nie ma głowy do nauki języków. Wkuwała słówka, gramatykę, a jak przychodziło do rozmowy, to miała gulę w gardle. Frustrowało ją to coraz bardziej, bo potrzebowała języka do codziennego życia. A ona ciągle na poziomie „wieczny początkujący”. Wszystko zaczęło się zmieniać, gdy zmieniła swoje podejście i odkryłyśmy jej sposoby na naukę, jej „dlaczego”. Teraz już nie boi się odezwać na zebraniu w szkole dziecka.
Pewnie słyszałaś o tym, że autorka Harry’ego Pottera, J.K. Rowling, musiała przejść przez wiele trudności, zanim zdobyła sukces. Była samotną matką, zmagającą się z trudnościami finansowymi, ale wytrwałość i miłość do pisania pozwoliły jej przekształcić się w jedną z najbogatszych i najbardziej cenionych pisarek na świecie. A mogła po prostu powiedzieć sobie „Nie nadaję się do tego.”
Przykłady ograniczających myśli
Takich ograniczających myśli mamy w sobie sporo, choć często ich od razu nie zauważamy. Przyznaj szczerze, czy chociaż raz powiedziałaś do siebie w myślach:
- „Nie jestem wystarczająco dobra, by podjąć tę pracę.”
- „Nie zasługuję na tę podwyżkę.”
- „Nie mam wystarczająco czasu / pieniędzy / zdolności.”
- „To nie dla mnie.”
- „To zbyt trudne / ryzykowne / niebezpieczne.”
- „Muszę być doskonałą mamą, kobietą, żoną, pracowniczką.”
- „Zanim zrobię…, muszę najpierw…”
- „jestem za stara / za młoda na…”
- „Nie będę się odzywała, bo co oni sobie o mnie pomyślą. / bo jeszcze pomyślą, że się wymądrzam.”
- „Ta Aśka to ma super życie, nie to,, co ja. Ja ciągle nie wyrabiam.”
Strzelam w ciemno, że przynajmniej dwa z tych tekstów powtarzasz sobie nieustannie. I choć możesz myśleć, że niektóre z tych myśli Cię chronią, niestety mają negatywny wpływ na nasze życie.
Jeśli często czujesz się przygnębiona, zniechęcona, albo zła na siebie, to może to być znak, że masz ograniczające myśli. Może to oznaczać, że nie wierzysz w siebie, że nie doceniasz swoich możliwości, albo że obwiniasz się za swoje niepowodzenia. Takie myśli mogą pojawiać się w różnych obszarach naszego życia i w każdym z nich mogą być też inne. Przykładowo, jesteś pewna siebie jako mama na spotkaniu w przedszkolu, ale czujesz się mniej pewnie i atrakcyjnie jako kobieta.
Świadomość pierwszym krokiem do sukcesu
Malala Yousafzai, zdobywczyni Pokojowej Nagrody Nobla, pokonała ograniczające myśli społeczeństwa, które nie uznawało prawa dziewcząt do edukacji. Mimo groźby ze strony talibów Malala walczyła o swoje przekonania i stała się globalnym symbolem walki o edukację dla wszystkich.
Pierwszym krokiem, by zacząć coś zmieniać, jest właśnie uświadomienie sobie, że masz ograniczające myśli i zidentyfikowanie ich. Możesz to zrobić przyglądając się swoim myślom na co dzień. Wszystkie zdania, w których będą: „ja zawsze, nigdy, muszę, powinnam, wypada, nie mogę”, są takim sygnałem dla Ciebie, że tutaj czai się jakieś blokujące przekonanie. Narracja, jaką opowiadamy sobie o sobie, ma ogromny wpływ na nasze myśli i działania. Warto więc ją świadomie kształtować. A jak?
Jak zmienić przekonania?
Na początek proponuję Ci zapisywać te myśli, gdy się pojawią. Zastanowić się, kiedy się pojawiły, co je wywołało, skąd się wzięły, co się za nimi kryje. Zadaj sobie także pytanie, czy te myśli są zawsze prawdziwe? Jakie dowody mam na to, że jednak nie są?
Przykładowo, jeśli masz myśl, że nie nadajesz się do matematyki, zapytaj się, skąd to wiesz, czy masz na to jakieś dowody? Czy ktoś Ci to po prostu wmówił? Czy to prawda, że nie możesz się niczego nauczyć? Czy nie było w Twoim życiu żadnych momentów, że potrafiłaś coś zrobić związanego z matematyką? Następnie przeformułuj tę myśl i powiedz sobie, że matematyka jest umiejętnością, którą można rozwijać i można się jej nauczyć. Masz wiele innych zdolności, które mogą Ci pomóc. Zawsze możesz poprosić o pomoc lub skorzystać z dodatkowych materiałów. Każdy popełnia błędy i się z nich uczy. Jesteś zdolna i ambitna. Możesz osiągnąć to, co sobie zaplanujesz.
I co? Od razu brzmi to lepiej, a ta matematyka jakaś mniej straszna. To, co właśnie Ci pokazałam na przykładzie matematyki, to przeformułowanie myśli, budowanie pozytywnych afirmacji lub wspieranie growth mindset. Growth mindset to nic innego jak nastawienie na rozwój. Bardzo przydatne podejście do życia, ponieważ pomaga nam się rozwijać i nie poddawać w obliczu trudności. Wykorzystując to nastawienie, patrzymy na możliwości, nie na ograniczenia.
Przykłady
Zobaczmy na przykładach, jak można zmienić ograniczające myśli na takie, które wspierają w działaniu.
- „Nie jestem wystarczająco dobra” -> „Posiadam umiejętności i doświadczenie, które pozwalają mi podjąć się tego zadania. Mam wiarę w swoje możliwości.”
- „Nie zasługuję na sukces” -> „Pracowałam ciężko, aby osiągnąć to, co mam, i zasługuję na sukces.”
- „Nie mam wystarczająco czasu” -> „Mam czas na to, co dla mnie ważne lub mogę ten czas zyskać, np. delegując część zadań.”
- „To nie dla mnie” -> „Mogę spróbować i się przekonać, czy mi się spodoba. Mogę się tego nauczyć.”
- „To za trudne” -> „To wyzwanie, ale spróbuję. Warto podjąć ryzyko, bo tylko w ten sposób mogę osiągnąć sukces. Niepowodzenia są częścią procesu uczenia się.”
- „Kobieta powinna zajmować się tylko domem i dziećmi.” -> „Niechęć do tradycyjnych ról nie oznacza, że jestem mniej wartościową kobietą. Mam prawo do realizacji siebie zarówno zawodowo, jak i osobiście.”
- „Wszystkie te kobiety na Instagramie mają idealne życie. Nie jestem tak dobra jak one.” -> „Każdy ma swoją drogę i wyzwania. Skoncentruję się na swoim rozwoju i osiągnięciach, zamiast porównywać się do innych.”
Wykonanie tego ćwiczenia sprawi, że wzrośnie Twoja motywacja, pewność siebie i zaczniesz patrzeć bardziej pozytywnie na świat. Powiem Ci szczerze, że nie jesteś jedyną kobietą, która czasem wątpi w siebie, która ma ograniczające myśli. Każda z nas czasem miewa gorsze chwile. Ważne, by potrafić się na chwilę zatrzymać i docenić to, co mamy. Ta chwila refleksji, skupienie się na sukcesach (nawet tych malutkich) da Ci więcej dobrego niż myślisz.
Jedna z moich klientek przez długi czas myślała, że jak jest się matką, żoną, córką czy pracownicą, to jest się w tej roli na 100%. Przez to wyrzucała sobie, że się w tych rolach nie odnajduje, że nie jest idealna. Miała wrzuty sumienia, że zamiast w weekend siedzieć z dziećmi, ona kończy projekt dla klienta. Dopiero uświadomienie sobie, że nie ma możliwości być na 100% w każdej z ról przez cały czas, sprawiło, że odpuściła i odetchnęła z ulgą. Po przeanalizowaniu całej sytuacji okazało się, że ta praca w weekend była wyjątkiem i wcale nie jest tak złą mamą, za jaką się uważała.
Zaakceptuj siebie taką, jaka jesteś. Zamiast skupiać się na tym, czego Ci brakuje, doceń, jak świetną kobietą jesteś, jak daleko zaszłaś. Dbaj o siebie zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Zrób sobie przerwę w pracy, wyjdź na spacer. Otocz się ludźmi, którzy Cię wspierają i dmuchają w Twoje skrzydła.
Ograniczające myśli to takie, które Cię blokują i uniemożliwiają rozwój. Powstają na podstawie naszych przekonań, które często są nieprawdziwe lub przesadzone. Aby się ich pozbyć, warto je rozpoznać, zakwestionować i zmienić na takie, które Cię wspierają w działaniu. Dzięki temu zyskasz więcej pewności siebie, motywacji, radości i sukcesu w życiu.
Na koniec zostawiam Cię z kilkoma pytaniami. Jeśli będziesz miała ochotę, odezwij się do mnie i podziel wnioskami.
- Czy zauważyłaś kiedyś, że ograniczające myśli wpływały na Twoje działania lub decyzje?
- Jakie były tego efekty?
- Czy jesteś gotowa podjąć konkretne kroki w celu zmiany swojego myślenia?
- Jakie są pierwsze kroki, które możesz podjąć?
Wspieram kobiety — mamy, które prowadzą swoje biznesy. Zależy mi, aby miały więcej jakościowego czasu dla siebie i swojej rodziny, przy jednoczesnym rozwoju własnej firmy. Chcę, by kobiety stały się bardziej niezależne finansowo. By przestały być TYLKO matkami czy kurami domowymi. By z pewnością siebie podbijały świat, zarabiały i miały CZAS na to, co DLA NICH jest najważniejsze. By kierowały się hasłem: „pracuj mniej, żyj więcej”.
- www.olajakubowska.pl
- Facebook: Ola Jakubowska Business Mindset Coach
- LinkedIn: Aleksandra Jakubowska
- Instagram: @olajakubowskapl
